Ένα βίντεο για το εγκαταλελειμένο
εργοστάσιο της Columbia
γράφει ο Μωυσής Ασέρ
Ξαφνικά και κάπως απρόσμενα έπεσα πάνω σε αυτο το βίντeο στο youtube. Δεν χρειάζονται και πολλά σχόλια
Λίγα κτίρια στην Αθήνα κουβαλούν τόσο πυκνή ιστορία όσο το εργοστάσιο της Columbia στη Ριζούπολη. Χτισμένο στα τέλη της δεκαετίας του 1920, στη λεωφόρο Ηρακλείου 127, υπήρξε για περισσότερο από μισό αιώνα το επίκεντρο της ελληνικής δισκογραφίας, μια πολιτιστική κυψέλη που σφράγισε τη μουσική ταυτότητα της χώρας.
Η Columbia εγκαινιάστηκε γύρω στο 1930 σε μια έκταση περίπου 14 στρεμμάτων. Ήταν η πρώτη καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής δίσκων στην Ελλάδα και μία από τις λίγες στην Ευρώπη. Το συγκρότημα περιλάμβανε οκτώ εξειδικευμένα κτίρια: λιθογραφείο για τα εξώφυλλα, αποθήκες, λογιστήρια, χώρους χάραξης μήτρων, και —το σημαντικότερο— τα πρώτα σύγχρονα στούντιο ηχογράφησης.
Το 1935 λειτούργησε η πρώτη αίθουσα φωνοληψίας της χώρας, ενώ στις δεκαετίες που ακολούθησαν δημιουργήθηκαν νέα στούντιο που φιλοξένησαν κορυφαίους μουσικούς. Από τα μικρόφωνα της Columbia πέρασαν ηχογραφήσεις που σημάδεψαν το ρεμπέτικο, το λαϊκό, το έντεχνο, αλλά και την ποπ και ροκ σκηνή.
Η Columbia δεν ήταν απλώς εργοστάσιο: ήταν σημείο συνάντησης δημιουργών, τεχνικών και παραγωγών. Εκεί καταγράφηκαν περίπου 200.000 τραγούδια εκεί ανδρώθηκαν οι φωνές του Καζαντζίδη, της Μοσχολιού, του Μπιθικώτση, εκεί ηχογραφήθηκαν τα έργα του Χατζιδάκι, του Θεοδωράκη, του Πλέσσα, αλλά και ροκ συγκροτημάτων της δεκαετίας του ’70.
Οι θρυλικοί ηχολήπτες της Columbia, όπως ο Στέλιος Γιαννακόπουλος, έγιναν οι αφανείς ήρωες μιας ολόκληρης εποχής. Τα μηχανήματα, οι ταινίες, η τεχνογνωσία και η αφοσίωση όσων δούλευαν στα στούντιο έδιναν «σώμα» στον ήχο της Ελλάδας.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, το εργοστάσιο επιτάχθηκε και χρησιμοποιήθηκε για επισκευές οχημάτων, χωρίς ωστόσο να σβήσει εντελώς ο ρόλος του στη μουσική παραγωγή. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, βίωσε και άλλες δυσκολίες: λογοκρισία, οικονομικές πιέσεις, αλλά και την ταχύτατη αλλαγή της τεχνολογίας.
Ωστόσο, η Columbia παρέμεινε σημείο αναφοράς. Ακόμα και στη δικτατορία, λειτούργησε ως καταφύγιο δημιουργικότητας, χώρος όπου γεννήθηκαν τραγούδια που συνδέθηκαν με τους κοινωνικούς αγώνες.
Από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, η λάμψη άρχισε να ξεθωριάζει. Το στούντιο έπαψε να λειτουργεί το 1983 και ως τις αρχές του ’90 η παραγωγή είχε σταματήσει εντελώς. Το εργοστάσιο εγκαταλείφθηκε και γρήγορα άρχισε να φθείρεται.
Το 2006 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μόνο ένα από τα κτίρια και το μνημειώδες πρόπυλο. Τα υπόλοιπα κατεδαφίστηκαν, ενώ πολύτιμα αρχεία και υλικά χάθηκαν ή αφέθηκαν στην τύχη τους. Σήμερα, το σωζόμενο τμήμα στέκει σε κατάσταση ερειπίων, απειλούμενο με κατάρρευση.
Το εργοστάσιο Columbia δεν είναι απλώς μια εγκαταλελειμμένη βιομηχανική μονάδα· είναι μνημείο πολιτισμού. Εκεί αποτυπώθηκε η ηχητική μνήμη του τόπου, εκεί ακούστηκε για πρώτη φορά η φωνή της νεότερης Ελλάδας.
Η σημερινή του εικόνα, με γκρεμισμένα κτίρια και σωρούς σκουριασμένων αρχείων, θέτει ένα καίριο ερώτημα: πώς διαχειριζόμαστε την πολιτιστική μας κληρονομιά; Η διάσωση και ανάδειξη της Columbia δεν αφορά μόνο το παρελθόν· αφορά και το μέλλον, γιατί χωρίς μνήμη δεν υπάρχει συνέχεια.
στα link που ακολουθούν υπάρχουν κι αρκετές ακόμη ενδιαφέρουσες πληροφορίες
https://www.lifo.gr/culture/music/o-iholiptis-thrylos-tis-columbia-perigrafei-mia-olokliri-epohi
https://www.newsbeast.gr/weekend/arthro/2115868/to-ergostasio-fantasma-tis-columbia
https://www.kathimerini.gr/culture/music/561254389/o-archontas-tis-thrylikis-diskografikis-columbia/
https://www.anagnostis.org/2025/01/04/ti-echei-apomeinei-simera-apo-to-istoriko-ergostasio-tis-columbia-vinteo/
https://baltoyannis.com/architecture/blog/columbia-record-factory
https://parallaximag.gr/agenda-parallaxi/mousiki/thrylos-takis-lampropoulos-kai-columbia
https://www.imerodromos.gr/me-aformi-tin-columbia-i-viomichania-tis-diskografias-stin-ellada-ton-20o-aiona/
https://www.tar.gr/to_palio_mas_spiti_columbia_toy_noti_mayroydi-article-5571.html?category_id=91
Αν μας διαβάζετε από κινητό θα πρέπει να κατεβείτε στο κάτω μέρος της σελίδας να πατήσετε στο σημείο που γράφει
exit mobile version και θα αποκαλυφθούν όλες οι σχετικές φωτογραφίες
Τα λογότυπα της Columbia
Related Images:
