Μανώλης Λιδάκης,
μια τόσο βιαστική απουσία
γράφει ο Δημήτρης Νάσσης
Ο Εμμανουήλ Σπυρλιδάκης (Ηράκλειο Κρήτης, 28 Φεβρουαρίου 1960 – Κάτω Γούβες Ηρακλείου, 26 Φεβρουαρίου 2025), γνωστός με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Μανώλης Λιδάκης, ήταν Έλληνας τραγουδιστής του έντεχνου και λαϊκού τραγουδιού, που έφυγε απ’ τη ζωή πριν λίγες μέρες.
Γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης το 1960 με καταγωγή από το χωριό Πλατανές Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνης και άρχισε να ασχολείται με τη μουσική από πολύ νεαρή ηλικία. Στα εννέα του χρόνια, άρχισε τις μουσικές του σπουδές στην κιθάρα, τα πνευστά και στη θεωρία της μουσικής. Από το 1970 ως το 1977, συμμετείχε στις φιλαρμονικές του Ηρακλείου παίζοντας ευφώνιο και τρομπέτα.Το 1982, ανέβηκε στην Αθήνα, όπου πήρε μέρος στην τηλεοπτική εκπομπή “Να η Ευκαιρία”, ενώ υπέγραψε και το πρώτο του συμβόλαιο με δισκογραφική εταιρία. Από τότε ξεκίνησε επαγγελματικά το τραγούδι, ενώ παλαιότερα τραγουδούσε σε μικρές ταβέρνες, μπουάτ και μουσικά μαγαζιά είτε στην Αθήνα, στην Κρήτη είτε μαζί με τον αδερφό του στις Σέρρες.
Μανώλης Λιδάκης: Στην Κρήτη είχαμε ένα γκρουπάκι και τραγουδούσαμε. Σε μια ταβέρνα, λοιπόν, -κάτι τέτοιο ήταν- μου ζήτησαν να τραγουδήσω μερικές μέρες. “Αν μπορείς να μας εξυπηρετήσεις”, μου είπαν. Πήγα την πρώτη βδομάδα και στο τέλος τούς είπα “Εντάξει, αρκετά ήταν, να σταματήσω τώρα”. “Ούτε να το σκέφτεσαι”, ήταν η απάντηση. “Σου δίνουμε τα διπλά για μια ακόμα εβδομάδα”. Και συνέχισα να τραγουδάω. Όταν τελείωσε και η δεύτερη εβδομάδα, πάω και τους λέω “Να σταματήσω τώρα”. Με ταύτα και με κείνα βρέθηκα στην Αθήνα για να κάνω συμβόλαιο με τη Minos. Μου είπαν “Θα πας και στην τηλεόραση, στο “Να Η Ευκαιρία”. Είναι εκεί και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο Γιώργος Κατσαρός”. Και πήγα.Το 1982, κυκλοφόρησε τον πρώτο του δίσκο, “Μετά Από Σένα“, του Γιώργου Κατσαρού, ενώ συμμετείχε στο δίσκο “Μίλα Μου Απλά” με την Ελένη Δήμου και το Γιάννη Πάριο, στο “Ρεπορτάζ” του Γιάννη Μαρκόπουλου με το Γιώργο Νταλάρα, με την Σοφία Βόσσου στο ντουέτο “Δεν μετανιώνω” και άλλες συνεργασίες.
Οι επόμενες κυκλοφορίες του στο πνεύμα του “εμπορικού” ρεπερτορίου της εποχής δεν έκαναν ιδιαίτερη αίσθηση, με εξαίρεση την συνεργασία του με τον Αντώνη Βαρδή και τον δίσκο ¨Κουράστηκα να υποκρίνομαι” που ακούστηκε λίγο παραπάνω. Το 1988, υπογράφει συμβόλαιο με τη δισκογραφική εταιρεία Sony Music, οπότε και αρχίζει να γίνεται περισσότερο γνωστός και δημοφιλής, ειδικά με το δίσκο του “Ούτε Που Ρώτησα” (1990) και μετά, οπότε ανέλαβε σαν παραγωγός του ο πολύπειρος Κώστας Χατζηδουλής, που διαμόρφωσε το ανανεωμένο δισκογραφικό του προφίλ. Τα επόμενα χρόνια, ακολουθεί πληθώρα συνεργασιών και κυκλοφορίες δίσκων με απήχηση στο κοινό, και μεγάλο air play στα ραδιόφωνα, κυκλοφορίες που τον καθιέρωσαν ως έναν εκπρόσωπο του λεγόμενου μοντέρνου έντεχνου και του λαϊκού ελληνικού τραγουδιού. Έχει καταπιαστεί παράλληλα και με την κρητική μουσική, την μουσική του τόπου του, διασκευάζοντας διάφορα παλιά ριζίτικα και άλλα νεότερα κρητικά τραγούδια (π.χ. δίσκος “Κόκκινο Ακρογιάλι” και η εξαιρετική επανεκτέλεση στο Άστρα μη με μαλώνετε, που με τη φωνή του έγινε από κρητικό πανελλήνιο τραγούδι). Ο ίδιος επίσης είχε δηλώσει ότι έχει επηρεαστεί από παλιούς τραγουδιστές όπως τον Ξυλούρη, τον Μπαξεβάνη, τον Αηδονίδη, τον Καζαντζίδη, τον Μπιθικώτση, την Μαρινέλλα και τη Μοσχολιού, αλλά και από νεότερους όπως τον Γιώργο Νταλάρα, την Γλυκερία, την Χαρούλα Αλεξίου και τη Δήμητρα Γαλάνη. Τον Ιούνιο του 2001, κυκλοφορεί το άλμπουμ “Υλικό Ονείρων”, στο οποίο συνεργάζεται με το Γιώργο Ανδρέου, τον Κώστα Λειβαδά, τον Σωκράτη Μάλαμα και τον Άλκη Αλκαίο. Το τραγούδι που έδωσε τον τίτλο του στο άλμπουμ είναι ένα ντουέτο του Λιδάκη με την Ελένη Τσαλιγοπούλου (είχαν συνεργαστεί ξανά το 2002 σε μουσικές εμφανίσεις στη “Σφεντόνα), εμπνευσμένο από την Τρικυμία του Σαίξπηρ. Το 2007, συνεργάστηκε σε μουσικές εμφανίσεις με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, αφιέρωμα στο έργο του Μάνου Χατζιδάκι. Αποτέλεσμα της συνεργασίας αυτής ήταν ο δίσκος “4 Θεατρικοί Μύθοι”, που περιλαμβάνει τη μουσική που έγραψε ο Χατζιδάκις για το “Ματωμένο Γάμο” του Λόρκα, το “Παραμύθι χωρίς όνομα” του Καμπανέλλη, τον “Καπετάν Μιχάλη” του Νίκου Καζαντζάκη και τον “Κύκλο με την Κιμωλία” του Μπρεχτ. Το 2008, άλλαξε δισκογραφική εταιρεία και υπέγραψε συμβόλαιο με τη Legend. Την ίδια περίοδο χρονικά, συνεργάστηκε με το Δημήτρη Μητροπάνο και τον Μπάμπη Στόκα στο Κέντρο Αθηνών. Στις αρχές του 2009 κυκλοφόρησε, με τίτλο “Μη μου γκρεμίζεις το όνειρο”, με μουσική του Παντελή Θαλασσινού. Αλλαγή εταιρείας αλλά πάντα ενεργός, στην συνέχεια ακολούθησαν πλήθος δισκογραφικές συνεργασίες και συμμετοχές, όπως με τον Χρήστο Νικολόπουλο, που τους συνέδεσε και η μεγάλη επιτυχία Ξημέρωμα της 1ης Ιανουαρίου, στα CD Όλα δικά μας κι όλα ξένα (2010), Αυτός που σέρνει το χορό (2015) σε στίχους Χριστόφορου Μπαλαμπανίδη, ενα δίσκo Νικολόπουλος Λιδάκης live (2017), κι ακόμη ενα CD με επανεκτελέσεις του Σταύρου Ξαρχάκου (2012), το2014 το CD Αύριο θα ειναι αργά με τραγούδια του Ορφέα Περίδη,του Σωκράτη Μάλαμα και της Βάσως Αλαγιάννη, ακόμη ένας ωραίος δίσκος σε μουσική Ανδρέα Κατσιγιάννη και στίχους Κώστα Κατρελία Μικρές λεπτομέρειες (2017), το EP Στην κόψη από τα κόκκινα βινύλια της εταιρείας Δίκτυο (2018), ακολουθούν το 2020 το CD Να σε πηγαίνω όπου με πάς, και τελευταία ολοκληρωμένη κυκλοφορία του το 2025 Κυρίες τα σέβη μου συλλλογή με επανεκτελέσεις τραγουδιών που είχαν πρωτοτραγουδηθεί από γυναικείες φωνές.
Σε όλη αυτή την πολύχρονη πορεία του μέσα στη ενεργή και μάχιμη δισκογραφία ο Μανώλης Λιδάκης άφησε ένα πολύ δυνατό και ισχυρό απόθεμα σπουδαίων τραγουδιών, και είναι αλήθεια ότι διακρίθηκε περισσότερο στις ηχογραφήσεις απ’ ότι στις ζωντανές εμφανίσεις. Καθένας στο είδος λοιπόν κι ο Μανώλης σαν άξιος μουσικός και χαρισματικός τραγουδιστής, αγαπήθηκε αλλά υπάρχουν περιθώρια το έργο του και οι ηχογραφήσεις να εκτιμηθούν και να αναληφθούν ξανά μέσα στο χρόνο. Είτε από προσωπικούς δίσκους, είτε από τις τόσες συμμετοχές του. Ακόμα και τραγούδια που δεν ακούστηκαν ή κυκλοφόρησαν μέσα σε περιόδους υπερπροσφοράς και καλλιτεχνικού συνοστισμού αξίζει να τα γνωρίσουμε κάποια στιγμή, όπως κι αυτός ο ίδιος μέσα στη δισκογραφία του μας επανασυνέστησε με ευρηματικό τρόπο κάποια παλιότερα τραγούδια.
Απεβίωσε από ανακοπή καρδιάς στις 26 Φεβρουαρίου 2025, δύο ημέρες πριν τα 65α γενέθλιά του, όταν ύστερα από πρόβλημα υγείας που είχε, εντοπίστηκε νεκρός σε Airbnb στο χωριό Κάτω Γούβες Ηρακλείου
Ένα play list απ’ το youtube μας θυμήζει 15 αγαπημένεςηχογραφήσεις
